Een van de hoofdstukken in mijn proefschrift zal gaan over betrokkenheid van negentiende-eeuwse vorsten na rampspoed en de verbeelding hiervan door schrijvers en kunstenaars – ik sprak er bij verschillende gelegenheden al over en schreef er afgelopen voorjaar ook een stukje over op deze website. Afgelopen tijd zagen twee publicaties het levenslicht die zijn gebaseerd op dit onderzoek.
Continue reading Vorsten en rampspoed: twee nieuwe publicatiesAll posts by FonsMeijer
Veerkracht ten tijde van crisis: college tijdens online-symposium
Vorige week organiseerde het Departement Geschiedenis, Kunstgeschiedenis en Oudheid het online-symposium Veerkracht ten tijde van crisis. Leiderschap, verbeelding, ervaring sinds de oudheid tot heden. Dit om de studenten en medewerkers van het departement een gelegenheid om samen te komen en de coronacrisis in historisch perspectief te bezien.
Ik leverde ook een bijdrage en vertelde een verhaal over de rol die beeldvorming van de Oranjes speelde in tijden van rampspoed.
Nederlandse vorsten in tijden van nationale crisis
Zojuist werd bekendgemaakt dat koning Willem-Alexander om 19.00u een toespraak zal houden over de coronacrisis. Ik verwacht niet dat hij uitgebreid stil zal staan bij de beleidskeuzes van de Nederlandse regering, zoals premier Rutte afgelopen maandag bijvoorbeeld wel deed. Een blik op de geschiedenis leert dat de rol van Nederlandse vorsten in tijden van crisis en rampspoed er eerder een is van troosten, ondersteunen en moreel verkwikken. Door mijn onderzoek weet ik dat zij zich dan presenteren als vader/moeder van de natie (en ook zo worden gezien door een deel van de bevolking). Zij prediken dan sociale cohesie en het belang van onderlinge ondersteuning.
Continue reading Nederlandse vorsten in tijden van nationale crisisNew publication: electoral researchers as political experts
Just received in the mail: the newest addition to the Routledge Approaches to History series, on information and power in history, the remainder of a fruitful conference held in Amsterdam three years ago and the result of a hard-working editorial team.
With Wim de Jong, I have written a contribution on the role Dutch electoral researchers have played in politics and media: ‘Electoral research, pollsters, and the performative power of information about the “public”: The Netherlands and the transatlantic connection (1945–1990)’ We show that these experts cannot be ignored as important actors in history. They mediate public opinion, providing frames and concepts for the public to interpret political and social reality. They make the faceless mass readable and transparent for political and media elites. Politicians base strategies on this information, and journalists use it to grasp the relationship between politics and the electorate.
Click here if you want to know more about our contribution.
Niet voor progressieven: het ‘thuis’ van Gert-Jan Segers
Nederland is een verweesde samenleving, zo luidt de strekking van het nieuwste boek van Gert-Jan Segers. In De verloren zoon en het verhaal van Nederland gebruikt hij de nieuwtestamentische parabel van de verloren zoon, die het huis verlaat, spijt krijgt en weer terugkomt, om dit te illustreren. Door onder meer de groeiende kloof tussen arm en rijk, de opkomst van flexcontracten en de toegenomen immigratie zou onze maatschappij ontworteld zijn geraakt, en zou er een brede behoefte zijn om ‘weer thuis te komen’.
Continue reading Niet voor progressieven: het ‘thuis’ van Gert-Jan SegersDeugen de meeste mensen? Interview met Rutger Bregman
Mensen zijn van nature egoïstisch. Als beschaving wegvalt komt het monster in ons naar boven. Als de bommen uit de lucht vallen of de dijken breken, dan worden mensen wat ze echt zijn: wilde wolven. Toch? Helemaal fout, betoogt Rutger Bregman, historicus en auteur bij De Correspondent. Als de beschaving wegvalt, komt volgens hem juist het beste in mensen naar boven. Ze blijken veerkrachtig, hulpvaardig en altruïstisch. In zijn meest recente boek, De meeste mensen deugen, maakt de historicus korte metten met het idee dat beleefdheid en vriendelijkheid slechts een dun laagje beschaving is, dat bij het minste of geringste barst. Bregman ziet vriendelijkheid niet als een laagje, maar als wezenlijk onderdeel van de mens.
Continue reading Deugen de meeste mensen? Interview met Rutger BregmanRecensie: Bart van der Steen, In Leiden moet het anders
Hoe verging het de Leidse SP-afdeling in de jaren voorafgaand aan het behalen van de eerste raadszetel? Deze vraag staat centraal in het nieuwste boek van de Leidse historicus Bart van der Steen, In Leiden moet het anders. Geschiedenis van een SP-afdeling, 1970-1982. Door een combinatie van factoren, waaronder veel linkse concurrentie en een uitgespeelde rol voor de lokale fabrieksindustrie, duurde het 12 jaar tot de partij een eerste verkiezingsoverwinning kon vieren. Aan de inzet lag het het, laat Van der Steen zien: de Leidse afdeling,een van de eersten die werd opgericht, zette zich vol overgave in voor het veranderen van de maatschappij.
Voor Holland: Historisch Tijdschrift mocht ik het boek bespreken en mijn oordeel vind je op de website van het tijdschrift.
Recensie: Jan Wim Buisman, Onweer
Dit voorjaar verscheen Onweer. Een kleine cultuurgeschiedenis 1752-1830 van de Leidse religiehistoricus Jan Wim Buisman. In dit prachtig vormgegeven boek staat de vraag centraal hoe de omgang met onweer veranderde na de uitvinding van de bliksemafleider door Benjamin Franklin. Hoe dacht men over de relatie met God, nu wetenschap en techniek plotseling een middel boden om het risicovolle onweer het hoofd te bieden? En leidde deze nieuwe context van relatieve veiligheid tot nieuwe manieren van artistieke omgang met dit gevaarlijke maar ook zo indrukwekkende fenomeen?
Voor tijdschrift De Moderne Tijd mocht ik het boek bespreken. Mijn oordeel kun je hier vinden, op het nieuwe online recensieplatform van het tijdschrift.